maandag 1 september 2014

Een jaar "anders eten"

Terug van vakantie realiseerde ik me ineens: ik ben precies een jaar bezig met "anders eten"! En wat een jaar was het! Veel geleerd, veel veranderd, grote stappen vooruit in mijn gezondheid. Ik ben nog iedere dag dankbaar dat dit op mijn pad kwam; ik vind het nu haast onvoorstelbaar en vooral ongelofelijk jammer dat ik niet eerder heb geweten wat precies het effect van voeding op je gezondheid kan zijn. En dat ik me zo goed kan voelen!

Vorig jaar in de vakantie heb ik me ingelezen op wat Paleo nou precies inhield (voor die tijd had ik er echt nog nooit van gehoord). Voornamelijk via de website van The Paleo Mom, maar ook het boek Oergondisch Genieten van Ria Penders en Yvonne van Stigt was informatief en bood veel inspiratie. Mijn start was vliegend (daar heb je hier en hier meer over kunnen lezen) maar daardoor ook heftig; dat zou ik op zich niet nog een keer zo doen ;-). Na het afwennen van de suiker, het wennen aan andere boodschappen, het wennen aan langer in de keuken staan, het ingesteld raken op en leren waarderen van mijn nieuwe voedsel en het vallen en opstaan dat hoort bij zo'n omschakeling, vond ik mijn ritme. Op enig moment in het afgelopen jaar was mijn nieuwe manier van eten ineens gewoonte geworden. Ik dacht er niet langer bij na, ik deed het gewoon. Ik hunkerde niet langer naar vervangers voor brood en koekjes, niet eens meer naar chocola en koffie. Ik raakte eraan gewend, en als je gewend bent, is het gewoon. Het kost een half jaartje, maar dan heb je ook wat, zo las ik hier ;-).
Soms, op momenten buitenshuis, realiseer ik me dat hoe ik eet, niet gewoon is. Dat het dan altijd oppassen is. Is het eten glutenvrij? Zuivelvrij? Nachtschadevrij? Ik krijg ook altijd vragen over een zelf meegebrachte lunchtrommel. Wat eet je? En waarom? Het leuke is dan wel dat het stof biedt tot een goed gesprek. Maar wat me nou zo mooi lijkt: dat er een moment komt waarop gezond, puur, (h)eerlijk eten voor iedereen gewoon is. Dat supermarktschappen vol liggen met gezonde, pure, (h)eerlijke producten. Dat er een voedingscentrum is dat echt eerlijk is over eten, en niet verkondigt dat e-nummers heus niet zo slecht zijn... In de hoop een heel klein beetje bij te dragen aan de bewustwording, begon ik deze blog. Dat mensen regelmatig laten weten inspiratie te halen uit mijn verhalen en recepten, is precies waar ik het voor doe!

Maar ik dwaal af. Wat heeft een jaar anders eten mij gebracht? Waar deed ik het voor en wat leverde het op? Ik begon ermee om gezondheidsredenen. In een poging een reeks "vage" klachten (daar schreef ik hier en hier al eerder over) die volgens huisartsen "enkel met zalfjes of pilletjes te bestrijden zijn", voor eens en altijd te laten verdwijnen. Klachten die mij bij vlagen behoorlijk hinderden en die, zo leerde ik, passen bij een auto-immuunaandoening. Die veroorzaakt worden door darmen die niet goed werken. Die wel degelijk zonder zalfjes en pilletjes op te lossen zijn. Door het eten van pure, eerlijke, onbewerkte producten vrij van gluten, suiker en e-nummers, door voldoende te slapen, door stress te vermijden, door voldoende te bewegen en te ontspannen. Soms kan ik me er kwaad over maken. Dat de oplossing zo simpel is en de huisarts daar niet van weet (of wil weten?). Hoe kan een medicus de link met voeding nou niet leggen? Omdat voeding geen onderdeel is van de studie geneeskunde, hoorde ik in een recente uitzending van Tros Radar. Bizar toch? Hier vind je een leuk blogje van Miss Natural over de afwezigheid van onderwijs op het gebied  van voeding in de geneeskunde.
Even terug naar mezelf: neem nou (atopisch) eczeem. De huisarts blijft volhouden dat er geen link is met voeding. "Je bent ermee geboren, smeer er vooral nog een laagje hormoonzalf op". En je blijft smeren, want over gaat het niet. De hormoonzalf doet z'n werk wel, maar ook nog iets meer dan dat, want het heeft bijwerkingen waar ik niet blij van word. En dan ineens blijkt de oplossing zo simpel! Hier een paar voedingsmiddelen schrappen, daar een paar voedingsmiddelen toevoegen. Dan blijkt de huid zichzelf (met een beetje hulp van een fijne biologische handcrème ;-) ) te kunnen genezen! Zie zelf het verschil:


                                    
De linker foto is genomen in de kraamweek na de geboorte van mijn jongste dochter.
De rode, geïrriteerde en zelfs kapotte huid is duidelijk zichtbaar. Zo, of zelfs nog veel erger,
zagen mijn handen er altijd uit.
De rechter foto nam ik een paar dagen geleden. Oordeel zelf ;-)....

Helaas is het hele herstelproces wel wat tijdrovend gebleken. Het duurde bijna een jaar voordat het eczeem weg bleef. Bij vlagen vond ik dat enorm demotiverend. Want willen we niet allemaal een liefst supersnelle oplossing voor kwaaltjes? Is dat dan ook de reden voor het voorschrijven en consumeren van allerlei zalfjes en pilletjes? Want van ongemak houden we niet. En op een natuurlijke manier een kwaal genezen, met de juiste voeding, rust en regelmaat,  kost tijd. Soms bijna een jaar. Tot frustrerends toe. Maar achteraf ben ik heel blij dat ik heb volgehouden; ik ben ervan overtuigd dat mijn lichaam nu op een natuurlijke manier sterker aan het worden is.
Intussen heb ik geleerd om goed naar mijn lichaam te luisteren. Het mooie is dat ik in de loop van het afgelopen jaar veel duidelijker ben gaan waarnemen hoe ik me voel en waar ik al dan niet last van heb. Eczeem, hoofdpijn, buikpijn, wazigheid....de eerste vraag die ik mezelf stel is: wat heb ik gegeten? En de tweede: is er iets gebeurd dat mijn klachten heeft veroorzaakt? Is het dat ik de focus wat verloor en wat meer suikers heb gegeten? Even terug naar zero-sugar. Heb ik een voedingsmiddel gegeten dat ik normaal niet eet? Niet meer doen dan. Heb ik last van spanning of stress? Even lekker de buitenlucht in...

Maar ik dwaal opnieuw af. Ik eet nog steeds "anders" (auto-immuun-paleo, zoals jullie weten) om gezondheidsredenen. Gewoon omdat ik me daar het allerbeste bij voel. Al was de overstap van standaard Nederlands eten naar Paleo, met een uitstapje naar Voedselzandloper, ook al een hele verbetering, die ik iedereen kan aanraden. Een van de grootste voordelen is dat ik nooit meer "honger" heb. Dat is een beetje lastig uitleggen, want natuurlijk heb ik echt trek tegen de tijd dat ik toe ben aan een maaltijd. Maar dat gevoel van "ik-sta-te-trillen-op-mijn-benen-en-moet-NU-eten", dat moment waarop je naar de eerste de beste snack wilt grijpen die voorhanden is (en dat veroorzaakt wordt door een sugar-low; een teken dat je bloedsuikerspiegel hard gedaald is), heb ik niet meer. Nooit. En dat is echt heel fijn! 
Ik eet ook nog steeds "anders" omdat ik het inmiddels lekkerder vind dan alles wat ik eerder at. Ik geniet gewoon heel erg van verse aardbeitjes, van sla die vers van het land komt en van de meeste gerechten die ik klaarmaak (oke, er mislukt ook wel eens iets ;-) ). Meer dan van brood, koek en chocola. Het idee dat alles wat ik eet, gezond is en mijn lichaam voorziet van echte, bruikbare voedingsstoffen, maakt het extra lekker. Vind ik. En dat is meteen nog een reden waarom ik nog steeds "anders"  eet: ik ben ervan overtuigd dat ik mijn lichaam op deze manier van de beste middelen voorzie om te functioneren. Je hebt er tenslotte maar een van, dat lichaam, en het is ook nog eens onvervangbaar. Het moet een heel leven mee. Dan kan je er maar beter goed voor zorgen ;-). 

Een andere grote verandering die zich voltrok in het afgelopen jaar, werd teweeggebracht door mijn keuze voor het opzeggen van mijn baan. Ik was natuurlijk al geruime tijd thuis; ik heb sinds het vervroegde zwangerschapsverlof van mijn jongste dochter, een jaar en 9 maanden geleden, niet meer gewerkt. Dat deed het hele gezin goed; de beslissing was dan ook makkelijk genomen. Met het niet-werken verdween voor mij een grote stressfactor: voornamelijk praktische stress wegens breng- en haalperikelen van kinderen, een altijd sluimerend schuldgevoel over het feit dat ik de kinderen bij een kinderdagverblijf achterliet (die behuilde toetjes bij het wegbrengen lieten mij de rest van de dag niet meer los en ik reed dan ook regelmatig met een behuild toetje naar m'n werk) en het gevoel op alle fronten altijd net iets tekort te schieten. Het wegvallen van deze stress had een positief effect op mijn gezondheid. Ik heb er overigens ook wel aan moeten wennen, aan het altijd thuis zijn; het bleek namelijk helemaal niet zo te zijn dat thuisblijven ook meer rust betekende. Integendeel, een huishouden regelen met het reilen en zeilen van drie kinderen, waarvan er twee nog niet naar school gaan, is gewoon hartstikke druk. Maar ik merkte dat druk in de zin van "bijna altijd bezig" prima is; het was druk in de zin van "stressfactor" die bij mij voorheen voor problemen zorgde. En nog steeds trouwens; als er eens iets is waar ik me druk om maak (in mijn hoofd welteverstaan ;-) ) dan uit zich dat meteen in de vorm van hoofdpijn, extreme moeheid of eczeem. Blijkbaar ben ik niet zo stressbestendig als ik graag zou willen :-(... 
Voor heel veel dingen heb ik (nog steeds) geen of veel minder tijd dan ik zou willen. Toch zorgt dat (meestal) niet voor stress. Voor een ding heb ik meer tijd dan ooit: de kinderen. Tijd om voor ze zorgen en tijd om van ze te genieten. En dat is voor nu heerlijk. Maar het is voor mij ook duidelijk dat ik, zodra de factor "zorgen voor" afneemt, weer meer wil toevoegen aan de wereld. Hoe? Dat zullen de komende jaren vast wel uitwijzen...

Even terug naar het effect van "anders eten". Ben ik dan nu helemaal topfit en genezen? Nee. Helaas niet. Mijn chronische oorontsteking (met bijbehorende doofheid) is volhardend. Mijn hooikoorts speelt op het moment weer erg op; een teken dat er toch nog ergens een zwak punt in het systeem zit. Er is dus nog wel wat werk aan de winkel. Ik merkte na de vakantie dat ik slechter sliep en mijn lijf vermoeider voelde dan daarvoor; ik ben natuurlijk in de vakantie ook wat makkelijker geweest met suikers, snacks en koffie. Reden om weer even helemaal terug naar de basis te gaan: strikt AIP zonder baksels, zonder tussendoortjes, geen koffie meer. Alleen drie flinke maaltijden per dag en ter ondersteuning een aantal voedingssupplementen. Dat doe ik nu ruim twee weken en ik voel me met de dag beter en fitter. Ik slaap weer heerlijk (in ieder geval in de nachten dat ik niet door een of meer kinderen word gestoord ;-) ), ben ontspannen, voel me "gewoon" goed. Ongelofelijk eigenlijk, dat je zo snel reageert op de aan- en afwezigheid van minder verantwoorde voedingsstoffen. Mooi ook, want daardoor is het dus heel duidelijk waar ik het voor doe! 

Het komende jaar hoop ik eindelijk van die oorontsteking af te komen en het zou helemaal mooi zijn als ook de hooikoorts zou verdwijnen. We zullen zien; volgend jaar weer een update ;-). Omdat jullie inmiddels wel weten wat Paleo en AIP is en hoe mijn eetpatroon eruit ziet, wil ik het komende jaar een aantal thema's op het gebied van voeding uitdiepen. Thema's over voeding in het algemeen, dus niet per se Paleo of AIP. Uiteraard volgen daar de blogposts van. Tussen alle drukke gezinsperikelen door, dus regelmaat kan ik niet beloven. De kinderen gaan voor ;-).